تأثیر روند افزایش تولید خودروهای برقی بر صنایع معدنی
در عصر کنونی، پیشرانهای مهمی مانند کاهش ردپای کربن و افزایش حساسیتهای محیط زیستی، منجر به توسعه شتابناک خودروهای برقی شدهاند. همچنین به گزارش مؤسسات معتبر جهانی، آینده صنعت خودروسازی در توسعه «وسایل نقلیه خودران»، «اعمال فناوری اینترنت اشیاء و اتصال در خودروها»، «حملونقل سبز» و «حملونقل اشتراکی» خواهد بود. در این میان، خودروهای برقی برای تحقق حملونقل سبز بسیار کلیدی هستند. فراگيري خودروهای برقی در سطح دنیا به قدری بوده که در سال ۲۰۱۷ میلادی با ۵۴ درصد رشد نسبت به سال قبل از آن، فروش این خودروها از مرز ۱ میلیون دستگاه عبور کرد و در همین سال میزان فروش خودروهای برقی، حدود ۵ درصد کل بازار خودروهای سبک سواري بوده است. همچنین در چشمانداز یکی دیگر از مؤسسات معتبر جهانی، رشد فروش خودروهای برقی سواری به ۴ میلیون در سال ۲۰۲۰، ۱۲ میلیون تا سال ۲۰۲۵ و نهایتاً ۲۱ میلیون دستگاه در سال ۲۰۳۰ خواهد رسید. علاوه بر این پیشبینی میشود که تا سال ۲۰۳۰ از هر ۵ خودروی سبک سواري در خیابانها، یک خودرو تمام برقی باشد. همچنین پیشبینی میشود تا سال ۲۰۳۰ به صورت تجمعی نزدیک به ۳۴۰ میلیون خودروی برقی وارد بازار شود.
خودروهای برقی به عنوان یک بازار بزرگ تقاضا، نیازهایی را به صنایع بالادست خود منعکس ساختهاند که متاثر از موضوعات «ذخیره انرژی» و «استحکام و سبکی بدنه» این خودروها است. مواد اصلی مورد نیاز باتری خودروهای برقی، مواد معدنیِ لیتیم، کبالت و نیکل است و بدنه آن نیازمند آلومینیم و فولادهای پراستحکام پیشرفته است. لذا مواد معدنی مذکور، ارزش بیش از پیش یافته و توسعه فناوریهای استخراج و استحصال آنها برای صنعت معدن و صنایع معدنی جهان به موضوعی راهبردی تبدیل شده است. به عنوان نمونه در سال ۲۰۱۹ ارزش کل منابع لیتیم، کبالت و نیکل (سه ماده اولیه اصلی تهیه باتری) در جهان، ۵ میلیارد دلار تخمين زده ميشود. منابع کبالت بیشترین سهم را در اين ميان دارد و بعد از آن منابع لیتیم و نیکلِ کلاس ۱ (مناسب باتریها) در ردههای بعدی قرار دارند. انتظار میرود با افزايش تقاضاي اين محصولات جهت توليد باتري، ارزش این مواد خام تا سال ۲۰۲۵ به ۴۶ میلیارد دلار و تا سال ۲۰۳۰ به ۱۳۴ میلیارد دلار برسد. با مقیاس انرژی، تخمین زده میشود که مجموع استفاده از باتریها با رشد سالانه ۳۳ درصدی، در سال ۲۰۲۵ به ۱۰۰۰ گیگاوات ساعت برسد. این پیشبینی برای سال ۲۰۳۰ رقم ۲۹۰۰ گیگاوات ساعت را نشان میدهد. انتظار میرود تقاضای باتری برای وسایل حملونقل برقی در سال ۲۰۲۵ به ۷۳۵ گیگاوات ساعت و در سال ۲۰۳۰ به ۱۸۹۰ گیگاوات ساعت (دو ـ سوم تقاضای کل) برسد (نمودار ذیل).
به واسطه توسعه خودروهای برقی، علاوه بر افزایش مصرف لیتیم، تقاضای مس نیز افزایش چشمگیری خواهد داشت. پیشبینی میشود تا سال ۲۰۲۷ ، تقاضای مس، ۵۶۰ هزار تن افزایش داشته باشد. با در نظر گرفتن تولید جهانی حدود ۲۰ میلیون تن، این رقم افزایشی در حدود ۵/۲ درصد خواهد بود.
با هدف به حداقلرساندن مصرف انرژی، كاهش وزن خودروهای برقی يكي ديگر از دغدغههاي این صنعت است. با توجه به اينكه برد مسافتی و قیمت دو عامل اصلی تعیینکننده در تولید خودروهای برقی هستند، استفاده از فلز آلومینیم و اخيرا فولادهاي پيشرفته آلياژي مورد توجه توليدكنندگان خودروهاي برقی قرار گرفته است.
نتایج طرح:
به منظور توسعه صنایع راهبردی و پیشرفته مانند باتریهای لیتیمی میبایست ذینفعان مختلف در بخشهای مختلف سیاستگذاری تا عملیات و توسعه فناوری، با یکدیگر همکاری نمایند. در این میان وزارت صنعت، معدن و تجارت، ایمیدرو، ایدرو، شرکتهای توسعهدهنده و فناور، شرکتهای دانشبنیان و دانشگاهها نقشهای مهمی را برعهده خواهند داشت. در انتهای این پژوهش به برخی از نتایج و پیشنهادات مربوطه برای توسعه همکاری بین این ذینفعان اشاره شده است که از طریق لینک زیر قابل مطالعه و دستیابی است.